پارافین مایع

پیش‌گفتار

پارافین مایع، یک ترکیب شیمیایی پرکاربرد و بی‌رنگ است که از نفت خام مشتق شده و به دلیل فرآیندهای تصفیه پیشرفته، فاقد ترکیبات گوگردی، نیتروژنی و آروماتیک است. این ماده از گروه هیدروکربن‌های اشباع و سیکلوپارافینی است و در دسته‌بندی مواد شیمیایی به‌عنوان یک آلکان شناخته می‌شود.

به دلیل ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی خاص، پارافین مایع کاربردهای گسترده‌ای در صنایع آرایشی، پزشکی، دارویی، شیمیایی و صنعتی دارد. این ماده به دلیل ساختار مولکولی‌اش آب‌گریز، شفاف، بی‌بو و بی‌مزه است و خواصی چون پایداری حرارتی و شیمیایی را داراست.

نام‌های دیگر

پارافین مایع با نام‌های مختلفی شناخته می‌شود که از جمله آن‌ها می‌توان به:

• روغن پارافین
• روغن سفید
• روغن معدنی

اشاره کرد. این نام‌ها بسته به کاربردهای مختلف، در صنایع گوناگون مورد استفاده قرار می‌گیرند.

فرمول شیمیایی

ساختار شیمیایی پارافین مایع

روش تولید پارافین مایع

پارافین مایع از فرآیندهای تقطیر نفت خام به دست می‌آید. در این فرآیند، نفت خام تا دمای بالا حرارت داده شده و اجزای آن جدا می‌شوند. پارافین مایع از قسمت‌های سنگین‌تر نفت خام استخراج شده و سپس تحت فرآیندهای تصفیه دقیق قرار می‌گیرد تا به شکل خالص و مناسب برای کاربردهای گوناگون درآید.

در برخی موارد، این ماده از چوب یا زغال‌سنگ نیز استخراج می‌شود، اما نفت خام همچنان منبع اصلی آن است.

کاربردها و بازارهای هدف

1-  صنعت آرایشی و بهداشتی

پارافین مایع در تولید بسیاری از محصولات مراقبت شخصی و آرایشی استفاده می‌شود. از جمله این محصولات می‌توان به:

• کرم‌های مرطوب‌کننده و نرم‌کننده،
• وازلین،
• لوسیون‌های برنزه‌کننده،
• و محصولات پارافین‌تراپی اشاره کرد.

این ماده به دلیل خاصیت نرم‌کنندگی و حفظ رطوبت پوست، یکی از اجزای اصلی در فرمولاسیون محصولات مراقبتی است.

2-  صنعت پزشکی و دارویی

در صنعت پزشکی، پارافین مایع کاربردهای متعددی دارد:

• به‌عنوان ملین در درمان یبوست (بدون جذب در دستگاه گوارش).
• در تولید روان‌کننده‌های چشم و برخی داروها مانند پنی‌سیلین.
• در تصویربرداری اشعه ایکس، جایی که برای نمایش بهتر اعضای داخلی بدن استفاده می‌شود.

همچنین، به دلیل عدم جذب توسط بدن، در تولید برخی داروهای درمانی به‌کار می‌رود.

3-  صنعت سوخت

پارافین مایع در صنایع دفاعی و هوایی به‌عنوان سوخت در موتورهای جت و موشک‌ها استفاده می‌شود. ویژگی‌های متمایز این ماده در مقایسه با سوخت‌های دیگر عبارتند از:

• تمیزتر سوختن و تولید دوده کمتر.
• ایمنی بیشتر نسبت به بنزین.
• بوی کمتر و عدم تولید گازهای مضر.

این خصوصیات باعث شده پارافین مایع به گزینه‌ای جذاب برای صنایع پیشرفته تبدیل شود.

4- کاربردهای صنعتی و تولیدی

پارافین مایع در بسیاری از صنایع به‌کار می‌رود، از جمله:

• تولید لاستیک، باتری، چسب و رنگ.
• روانکاری دستگاه‌های صنعتی و چرخ خیاطی.
• شمع‌سازی: برای تولید شمع‌های مایع در ظروف مختلف استفاده می‌شود.
• صنعت نساجی: برای روغن‌کاری چرخ خیاطی و دستگاه‌های صنعتی.

5-  صنایع غذایی

در مقادیر محدود و کنترل‌شده، پارافین مایع به‌عنوان یک ماده خوراکی در تولید:

• ملین‌ها،
• محافظ لب و مرطوب‌کننده‌های لب،
• و براق‌کننده‌های مواد غذایی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

• و براق‌کننده‌های مواد غذایی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

ایمنی، حفظ و نگهداری

• پارافین خام ممکن است تا حدی سمی باشد؛ بنابراین هنگام کار با آن، استفاده از وسایل حفاظت فردی مانند ماسک، دستکش و لباس مخصوص ضروری است.
• در صورت تماس با چشم یا پوست، باید سریعاً محل آلوده را با آب شستشو دهید.
• خوردن مستقیم این ماده ممنوع است و در صورت بلعیدن، فوراً باید به مراکز درمانی مراجعه شود.

برای نگهداری ایمن:

• پارافین مایع را در ظروف دربسته و در محیطی خشک، خنک، و دور از نور مستقیم خورشید ذخیره کنید.
• از خوردن، آشامیدن و استعمال دخانیات در محل نگهداری آن پرهیز کنید.

جمع‌بندی

پارافین مایع یک ماده شیمیایی پرکاربرد است که به دلیل ویژگی‌های منحصربه‌فرد خود مانند شفافیت، بی‌رنگی، و مقاومت در برابر رطوبت، در طیف وسیعی از صنایع به‌عنوان ماده پایه و کلیدی استفاده می‌شود. این ماده از نفت خام به‌دست می‌آید و در محصولات آرایشی، دارویی، صنعتی و حتی غذایی به‌کار می‌رود.

پرسش‌های متداول